Historia

W roku dwa tysiące dwa – w setną rocznicę powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Biłgoraju, w jubileusz trzydziesto -lecia utworzenia Zawodowej Straży Pożarnej w Biłgoraju i jubileusz dziesięcio -lecia istnienia i działalności Państwowej Straży Pożarnej w Biłgoraju – podjęto się spisania kroniki wydarzeń i istotnych faktów z działalności zawodowej straży pożarnej w Biłgoraju.

Inspiracją w realizacji tego zadania stała się istniejąca kronika Ochotniczej Straży Pożarnej w Biłgoraju  z 1962 r. Lektura tego „Rysu historycznego rozwoju i działalności OSP w Biłgoraju” nie tylko uzmysławia dorobek i wiekową tradycję jednostki, ale potwierdza myśl, że „wiedza i świadomość historyczna przekazywana z pokolenia na pokolenie pozwala na wykorzystywanie doświadczeń przeszłości do kształtowania przyszłości”.

Dlatego realizując powyższe motto zakładamy i będziemy prowadzić kronikę dziejów zawodowej straży pożarnej w Biłgoraju jako dokumentację historyczną jednostki i jednocześnie źródło dla rozwoju i doskonalenia służby pożarniczej.

 

Komendant

oraz funkcjonariusze

pełniący służbę w Komendzie Powiatowej

Państwowej Straży Pożarnej w Biłgoraju

 

Biłgoraj, sierpień 2002 r.

 

Wstęp historyczny

Na przełomie XIX i XX wieku w Biłgoraju, gdzie budownictwo drewniane stanowiło 93% domostw pożary wybuchały dosyć często. W dniu 28 maja 1872 r. miał miejsce zbiorowy pożar Biłgoraja podczas którego spłonęło 156 domów i zginęło 7 osób. Kolejny, który wybuchł 3 lata później, strawił 20 budynków mieszkalnych. Skala strat dla miasta była znaczna bowiem w 1888 r. powstał plan regulacji Biłgoraja przed pożarem, który m.in. wprowadził zakaz budowy budynków drewnianych w mieście – a jedynie na peryferiach i to z zachowaniem odpowiednich odległości, poszerzenie wąskich ulic kosztem placów prywatnych, utrzymywanie stałych nocnych stróży oraz  nabycie sikawki żelaznej jako doposażenia posiadanego sprzętu przeciwpożarowego. Brak jednak w tym okresie straży ogniowej utrudniał akcje ratunkową. Wprawdzie wszyscy mieszkańcy miasta na wypadek pożaru mieli obowiązek przybyć na miejsce i odnotować swój udział w gaszeniu ognia poprzez włożenie numeru do specjalnej skrzyni na kołach zwanej „karą” – jednakże sposób ten nie gwarantował skutecznej ochrony przed ogniem.

 

Za historyczną datę powstania pierwszych struktur pożarniczych w Biłgoraju tj. Ochotniczej Straży Ogniowej uważa się jak podaje kronika OSP rok 1902. Udokumentowaną datę utworzenia Towarzystwa Ochotniczej Straży Ogniowej w Biłgoraju wskazuje pismo Gubernatora Lubelskiego z 1903 r. zatwierdzające jego statut. (AGAD GGW sygn.102882).

 

Tak więc, zachowane pisemne ślady jak najbardziej potwierdzają stuletnią historię Ochotniczej Straży Pożarnej w Biłgoraju,  jednostki – w której wyrastali i zdobywali wiedzę późniejsi, pierwsi zawodowi strażacy – której dziejów, choćby skrótowo nie sposób pominąć w  kronice poświęconej straży pożarnej zawodowej w Biłgoraju.

 

 

Najistotniejsze daty i fakty z dziejów Ochotniczej Straży Pożarnej w Biłgoraju:

  • 1902 r. – powstanie Ochotniczej Straży Ogniowej w Biłgoraju. Jan Głogowski – naczelnik. Pierwszą siedzibą OSP była szopa mieszcząca się na Rynku na zapleczu budynku magistrackiego.
  • 1904 r. – założenie orkiestry strażackiej, która istniała do 1939 r., a po wojnie od dnia 04.1945 r.  reaktywowana,
  • 1905 r. – uzyskanie z Magistratu jednolitych mundurów wykonanych z samodziału wraz z pasami strażackimi tzw. gurtami,
  • 1905 r. – wybudowanie wspinalni w parku miejskim jako pierwszego obiektu szkoleniowego Ochotniczej Straży Ogniowej,
  • 1914 r. – przystąpiono do budowy remizy strażackiej, jednak nie zrealizowano jej,
  • 1915 r. – wywiezienie wielu czynnych działaczy OSP w głąb Rosji,
  • 1919 r. – kurs szkoleniowy strażaków prowadzony przez płk. poż. J. Tuliszkowskiego,
  • 1923 r., 1926 r. – powstaje przy OSP zespół teatralny i chór, a także sekcja piłki siatkowej i nożnej,
  • 1924 r. – otrzymanie od społeczeństwa biłgorajskiego sztandaru,
  • 1931 r. – powstaje kino „Wiedza” na 150 miejsc, od 1.04.1934 r. jako dźwiękowe,
  • 1931 r. – zakup pierwszej motopompy spalinowej (za kwotę 4600 zł),
  • 1934 r. – przy OSP powstaje drużyna samarytanek skupiająca 14 pań,
  • 1935 r. – wybudowanie na Rynku drewnianej remizy strażackiej,
  • 1936 r. – zakup pierwszego samochodu strażackiego (tzw. autopogotowie) marki „Praga” (za kwotę 7200 zł),
  • 8÷16.09.1939 r. – bombardowania, pożar i bitwa o Biłgoraj; spłonęło ok. 1100 budynków; OSP nie funkcjonowała bowiem sprzęt ppoż. na rozkaz władz ewakuowano na wschodnie tereny w okolice Hrubieszowa, gdzie uległ w wyniku działań wojennych zniszczeniu,
  • 1940 ÷ 1944 r. – okupanci utrzymywali OSP do której przynależność była przymusowa; na prowizoryczna remizę wyznaczyli szopę na ul. 3-go Maja; zapewnili podstawowy sprzęt ppoż. w postaci samochodu strażackiego i motopompy, jednak wycofując się w dniu 22 lipca 1944 r. cały sprzęt zabrali ze sobą,
  • 10.1944 r. – I powojenne zebranie reaktywujące Ochotniczą Straż Pożarną w Biłgoraju; prezesem wybrano Kazimierza Głogowskiego, naczelnikiem – Wincentego Słomskiego; siedziba OSP – remiza na ul. 3-go Maja;
  • 03.1945 r. – zatrudnienie przez zarząd OSP Władysława Bolesława Surmę jako mechanika do obsługi i remontu motopomp
  • 06.1948 r. – pozyskanie samochodu strażackiego marki „Fordson”
  • 1952 r., 1959 r. , 1962 r. – pozyskanie kolejnych wozów bojowych: Star 20, Star 21, Star 25,
  • 1953 r. – rozpoczęcie budowy remizy strażackiej u zbiegu ulic obecnie Nadstawnej i Lubelskiej, jednakże budowy tej nigdy nie ukończono, a plany zarzucono,
  • 1960 r. – rozpoczęto budowę Powiatowego Ośrodka Szkoleniowego Straży Pożarnych stanowiącego równocześnie remizę OSP Biłgoraj na ul. Dąbrowskiego, który 21 październiku 1962 r. oddano do użytku,
  • 1962 r. – OSP Biłgoraj otrzymuje sztandar,
  • 1999 r. – zebranie reaktywujące Ochotniczą Straż Pożarną w Biłgoraju i jej powstanie jako jednostki specjalistycznej w zakresie ratownictwa wodno – ekologicznego (RWiE),
  • 04.2001 r. – włączenie OSP RWiE w Biłgoraju do Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego,
  • VII/VIII.2001 r. – czynny udział członków OSP RWiE Biłgoraj w akacji przeciwpowodziowej na terenie powiatu Opole Lub. (umacnianie wałów na Wiśle),
  • 2005 r. – zakup nowego samochodu SLRW Ford Transit,
  • 2016 r. – zakup nowej łodzi Whaly 435,
  • 2018 r. – pozyskanie używanego SRW Steyer (r. prod. 1987 r.) z HDS

 

Straż Pożarna  – zawodowa w Biłgoraju (do 1972 r.)

Pierwsze zalążki struktur straży pożarnej – zawodowej  w Biłgoraju (rozumianej jako etatowej), a właściwie  tylko stanowisko pracy zajmujące się wyłącznie ochroną przeciwpożarową powstało w Starostwie Powiatowym (najprawdopodobnie ok. 1933 r.) – był to Powiatowy Instruktor Straży.

Nazewnictwo pochodziło z uchwały Głównego Związku Straży Pożarnych RP (powołanego w 1921 r. jako pierwsza ogólnopolska organizacja zrzeszająca straże pożarne ochotnicze, prywatne, przymusowe i zawodowe) z 1926 r. która w celu zapewnienia fachowego korpusu inspekcyjno – instruktażowego zawodowych pożarników wprowadziła dla nich stopnie służbowe, w tym m.in. instruktora straży.

W owym czasie istniała już instytucja powiatowa o podobnym zakresie działalności tj. Okręgowy Związek Straży Pożarnych – skupiający OSP z terenu powiatu (np. w 1927 r. – 22 OSP) – należący do Głównego Związku Straży Pożarnych RP i podporządkowany Wojewódzkiemu Związkowi Straży Pożarnej w Lublinie,  to jednak nowo utworzony organ miał za zadanie nadzorować i dbać o sprawy pożarowe z ramienia władzy państwowej.

W momencie wybuchu II Wojny Światowej stanowisko Powiatowego Instruktora Straży zajmował Piotr Hałaniewicz. Postać ta i związane z nią wydarzenia stanowią mało chlubną kartę w dziejach straży pożarnej w Biłgoraju. Zarządzona przez niego w dniu 10.09.1939 r. ewakuacja sprzętu przeciwpożarowego z Biłgoraja doprowadziła do jego całkowitej utraty. Gdy w1940 r. Niemcy utworzyli w Biłgoraju straż pożarną przymusową i wyposażyli ją w sprzęt ( w tym samochód „Mercedes-Benz” i motopompę „Rieba”) sytuacja powtórzyła się. Wg. pisma Naczelnika OSP Biłgoraj druha Wincentego Słomskiego z dnia 9.10.1944 r. wyglądało to tak: „ w dniu 22 lipca br. (tj. 1944 r.) te same osoby, które w roku 1939 r. przyczyniły się do zaprzepaszczenia samochodu i motopompy – obecnie, w czasie ucieczki Niemców, wbrew woli czynnych członków tut. straży przemocą zabrały samochód  wraz z nową motopompą – uchodząc z tym najwartościowszym sprzętem wspólnie z okupantem (naczelnik OSP Biłgoraj – Sergiusz Pawłow i Powiatowy Instruktor Straży – Piotr Hałaniewicz – Ukraińcy)”

Po tej niechlubnej ucieczce poprzednika, stanowisko Inspektora Straży już po wyzwoleniu Biłgoraja objął Antoni Łazorko. W niedługim czasie, bo od 1.03.1945 r. uległa zmianie nazwa stanowiska na „Powiatowy Komendant Straży Pożarnych” i od tej daty należy szeregować następujących po sobie szefów straży pożarnej – zawodowej w Biłgoraju – Komendantów.

Pierwszy Powiatowy Komendant Straży Pożarnych w Biłgoraju – Antoni Łazorko starał się przede wszystkim uzupełnić braki sprzętowe w rozpoczynających na nowo działalność jednostkach OSP na terenie powiatu. Brakowało dosłownie wszystkiego: węży strażackich, ubrań, drabin, hełmów, pasów bojowych, a przede wszystkim motopomp i pojazdów bojowych. W wyniku tych starań i zabiegów udało się pozyskać do 1950 r.:

  • 06.1948 r. samochód specjalny marki „FORDSON”,
  • 04.1949 r. motopompę „Hydra”,
  • 05.1949 r. motopompę „Scammell”, które przekazano do użytkowania miejscowej jednostce straży pożarnej – OSP Biłgoraj.

Powyższy sprzęt wymagał stałej obsługi i fachowej konserwacji. W tym celu przydzielono pierwsze strażackie etaty z przydziałem w Posterunku Zawodowym przy OSP Biłgoraj. Jako pierwszego zatrudniono w nim dotychczasowego kierowcę-mechanika z OSP Biłgoraj Władysława Surmę. Tak więc z dniem 1 marca 1948 r. stał się on pierwszym zawodowym szoferem straży pożarnej w Biłgoraju. Siedzibę Postarunku stanowiła cały czas drewniana remiza OSP na ul. 3 – go Maja..

Nowopowstała – na podstawie ustawy z 1950 r. o ochronie przeciwpożarowej i jej organizacji (Dz.U. Nr 6, poz. 51) – Powiatowa Komenda Straży Pożarnych w Biłgoraju działała przy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej (PPRN) i podlegała pod względem fachowym Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Lublinie, a właściwie Komendantowi Wojewódzkiemu – wówczas ppłk. Mieczysławowi Stylskiemu – dotychczasowemu Inspektorowi Lubelskiego Okręgu Wojewódzkiego Związku Straży Pożarnych.

Do zakresu jej działania należały m.in. sprawy organizacji straży pożarnych i okręgowych pogotowi pożarniczych, zapobiegawczych akcji przeciwpożarowych, fachowego szkolenia w zakresie walki z pożarami oraz planowania potrzeb technicznych straży, w tym sprzętu, ekwipunku, narzędzi i taboru.

W kolejnych latach sprzętu przeciwpożarowego i pojazdów przybywało. Do1960 r.:

  • 04.1951 r. pozyskano motopompę M-800 Leopolia PO-1,
  • 05.1952 r. pozyskano motopompę M-800 DKW typ 1103,
  • 04.1952 r. pozyskano drugi samochód bojowy gaśniczy z motopompą na wyposażeniu – Star 20 (GM8),
  • 01.1954 r. pozyskano z demobilu autocysternę marki GMC,
  • w 1959 r. zakupiono samochód bojowy Star 21,

Zwiększająca się z roku na rok liczba pożarów i związana z tym konieczność zapewnienia stałych kierowców do wyjazdów alarmowych i obsługi sprzętu powodowała sukcesywne zatrudnianie kolejnych. I tak w Powiatowej Komendzie Straży Pożarnych z przydziałem do Powiatowego Punktu Alarmowo – Dyspozycyjnego stale działającego przy OSP Biłgoraj zatrudnienie znaleźli: Stoczyński Stanisław (od 1.01.1953 r.), Blacha Jan (od 1.01.1957 r.), Myszak Zdzisław jako kierowcy i Oszajca Stanisław (od 1.08.1961 r.)– jako mechanik sprzętu. Kierowcy ci pełnili dyżur 24 godzinny, po którym następowała doba wolnego. Miejsce dyżuru stanowiła  remiza OSP na ul. 3- Maja, a wymieniony skład osobowy (Komendant, czterech kierowców i mechanik) tworzący kadrę PKSP funkcjonował prawie niezmiennie do 1962 r. Wyjazdy do pożarów odbywały się w ten sposób, że po odebraniu w Punkcie Alarmowo – Dyspozycyjnym (PAD) zgłoszenia o pożarze, alarmowano syreną członków OSP Biłgoraj (stanowiących załogę wozu bojowego), których następnie zabierano do samochodu kierowanego przez jednego z kierowców PKSP i alarmowo wyjeżdżano do pożaru. Z czasem przybywało etatów, zatrudniano kolejnych kierowców

W 1953 r. przystąpiono do budowy remizy strażackiej u zbiegu ulic obecnie Nadstawnej i Lubelskiej. Jednakże budowy tej nigdy na dobrze nie rozpoczęto a plany zarzucono. Powiatowa Komenda Straży Pożarnych od 1959 r. funkcjonowała jako jeden z referatów Wydziału Spraw Wewnętrznych PPRN.

W 1960 r. rozpoczęto budowę strażnicy na ul. Dąbrowskiego 10. Prace w dużej części były wykonywane w ramach „czynu ludowego”. Po dwuletnim okresie budowy w dniu 21.10.1962 r. oddano do użytku strażaków nową murowaną remizę. Powstała ona jako Powiatowy Ośrodek Szkolenia Straży. Budynek o powierzchni 540 m2 posiadał cztery boksy garażowe, część socjalną z sypialniami, kotłownię węglową, a zwieńczony był wieżą obserwacyjną. Budynek ten służył strażakom do 2004 r.

Wprowadzone w życie nowe przepisy prawne (ustawa o ochronie przeciwpożarowej z 13.04.1960 r. (Dz.U. Nr 20, poz.120)) powierzyła Powiatowym Komendom Straży Pożarnych pełne kierowanie pod względem fachowym całokształtem spraw ochrony przeciwpożarowej oraz nadzór nad wszystkimi organami i strażami na obszarze swego działania. Rozszerzony w ten sposób zakres działalności spowodował konieczność zwiększenia kadry osobowej. Oprócz funkcji Komendanta i kierowców – mechaników z PAD powstały etaty na których zatrudniano nowych pracowników, a tych, z pośród nich, którzy posiadali wymagane kwalifikacje do zawodowej służby w pożarnictwie mianowano wkrótce w poczet Korpusu Technicznego Pożarnictwa i nadawano stopnie służbowe.

W 1969 r. Powiatowa Komenda Straży Pożarnych w Biłgoraju posiadała już 15 etatów strażackich i pełnili w niej służbę nw. strażacy:

Lpstop.Nazwisko i imięStanowiskoData zatrudn.
1por.Kniaziowski HenrykKomendant Powiatowy1.09.1964 r
2pporPadias WiesławOficer ds. operacyjnych1.09.1967 r.
3pporBartnik FeliksSt. podoficer ds. zapobiegania poż.1.04.1956 r.
4mł. ogn.Komanowski AnatolSt. podoficer ds. szkoleniowych1.08.1962 r.
5sekc.Paluch AntoniSt. podoficer ds. kwatermistrz.1.11.1967 r.
6str.Lewczyk JadwigaSt. podoficer ds. organizacyjnych1.06.1967 r.
7str.Paczos MarianKierowca – mechanik1.07.1968 r.
8ogn.Surma BolesławKierowca – mechanik1.03.1948 r.
9mł. ogn.Oszajca StanisławKierowca – mechanik1.08.1961 r.
10st. str.Ferens StanisławKierowca – mechanik15.05.1967 r.
11mł. ogn.Blacha JanKierowca1.01.1957 r.
12sekc.Adamek TadeuszKierowca1.11.1966 r.
13sekc.Paluch HenrykKierowca1.02.1966 r.
14st. str.Sarzyński BolesławKierowca15.05.1967 r.
15– VAKAT –Kierowca

 

Statystyka prowadzonych działań przez ówczesną straż wskazuje jednoznacznie, że polegały one jedynie na gaszeniu pożarów, których liczba  systematycznie rosła. W 1968 r. strażacy Powiatowej Komendy SP wspólnie z druhami z OSP Biłgoraj gasili 47 pożarów, podczas których uległo spaleniu 57 budynków, a  w następnym roku odpowiednio 54 pożary – 106 budynków.

Do 1972 r. strażacy biłgorajscy posiadali na wyposażeniu m.in. nw. pojazdy:

Rodzaj / nazwa pojazduData nabyciaUwagi
motocykl Junak 350 (2 szt.)28.04.i 26.10.1961 
samochód bojowy STAR 25 (GBM)12.03.1962 
samochód osobowy Warszawa14.08.196314.03.1967 zlikwid.
samochód osobowy Warszawa16.03.19658.04.1967 zlikwid.
samochód ciężarowy GAZ 51 (Lublin)14.12.1965 
motocykl SHL 17509.01.1966 
samochód osobowy PICK-UP27.08.1966 
samochód bojowy STAR 25 (GBM)30.11.1967 
samochód bojowy GBM18.03.1968 
motocykl SHL 17521.03.1968 
samochód osobowo-towarowy GAZ 6915.08.1969 
samochód osobowy Warszawa31.09.1969 
samochód bojowy STAR 26 (GBM)1972 r. 

 

 

 

Zawodowa Straż Pożarna w Biłgoraju (1972 –1991)

 

Inicjatywa powołania zawodowej straży pożarnej w Biłgoraju zrodziła się już w 1966 r. Ówczesne Prezydium Miejskiej Rady Narodowej tak uzasadniało potrzebę powstania „przynajmniej dwóch sekcji straży zawodowej”: „…stan osobowy Ochotniczej Straży Pożarnej w Biłgoraju jest bardzo znikomy, który niejednokrotnie w czasie potrzeby ratowania mienia społecznego czy też państwowego nie zabezpiecza w pełni obsługi istniejących urządzeń, którymi dysponuje jednostka. Zachodzi pytanie dlaczego tak jest? Otóż w naszej OSP znajdują się ludzie, którzy w tej organizacji pracują od 30 lat. Są to ludzie starsi, niedołężni, którzy nie dają pełnej gwarancji w wykonywaniu zadań postawionych przed pożarnictwem. Od kilkunastu lat obserwuje się brak naboru młodzieży w szeregi OSP co stwarza wielkie niebezpieczeństwo samego dalszego istnienia tej jednostki. Próba powołania obowiązkowej straży pożarnej przeprowadzona przez tut. prezydium nie odniosła pożądanego efektu…”.  W grudniu 1971 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Biłgoraju wystosowało do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej i Wojewódzkiej Komendy Straży Pożarnych w Lublinie „usilną prośbę o jak najrychlejsze poczynienie starań celem powołania jednostki zawodowej straży pożarnej w Biłgoraju”. Konieczność powołania zawodowej jednostki straży pożarnej uzasadniono „…a) Miasto Biłgoraj liczy obecnie 14803 mieszkańców i z każdym rokiem stan ilościowy będzie się zwiększał ze względów na dalszą rozbudowę i budowę nowych zakładów produkcyjnych. Niezależnie od tego wokół Biłgoraja znajdują się wioski w których ludność liczy ok. 10 tys. mieszkańców, a w których to wioskach większość zabudowań jest wykonana z materiałów łatwo zapalnych (drzewo), co w konsekwencji stwarza niebezpieczeństwo pożarów w każdej porze roku; b) Miasto Biłgoraj w ostatnich latach bardzo poważnie rozwinęło budownictwo nie tylko mieszkaniowe ale wybudowano wiele zakładów produkcyjnych branży o charakterze przemysłowym, w których do chwili obecnej istnieje zaledwie 2 sekcje strażackie zakładowe (Fabryka Mebli i Włosiankarska Spółdzielnia Pracy). Pozostałe zakłady i instytucje mające siedziby na terenie miasta w ilości 28 takich możliwości nie posiadają i w związku z tym mienie będące własnością skarbu państwa z każdym rokiem jest narażone na skutek słabej obsady personalnej Ochotniczej Straży Pożarnej w Biłgoraju na niebezpieczeństwo zagrożenia pożarowego; c) Jednostka OSP w Biłgoraju posiada nowoczesny sprzęt w postaci samochodów oraz jest bardzo dobrze zaopatrzony w inny sprzęt ppoż., na który skarb państwa poniósł poważne zakłady finansowe. OSP w Biłgoraju przy pomocy skarbu państwa i miejscowych władz otrzymała nowoczesna strażnicę w której to znajdują się: garaże na samochody, część administracyjna, 2 duże sale wykładowe, pomieszczenia sypialne, salę o pełnym wyposażeniu w aparaturę radionadawczą i odbiorczą oraz inne pomieszczenia potrzebne do prowadzenia tego typu działalności”.

Uchwałą Nr 85/408/72 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Biłgoraju z dnia 11 kwietnia 1972 r. postanawia „… powołać z dniem 1.04.1972 r. Zawodową Straż Pożarną w Biłgoraju w sile 1 sekcji na zmianie służbowej i docelowym zatrudnieniu 9 osób na każdej (z dwóch) zmianie służbowej”.

Jako rejon działania ustalono: miasto Biłgoraj oraz w odległości do 10 km od granic miasta, a wyposażenie ustalono na poziomie: 3 samochody gaśnicze, 1 samochód wężowy, 4 tys mb węża tłocznego W-75 oraz 1,2 tys mb węża tłocznego W-52. Uchwała stwierdzała ponadto, że wskaźniki etatowe i finansowe zostaną ustalone przez Wojewódzką Komendę Straży Pożarnych w Lublinie. Ówczesny Wojewódzki Komendant Straży Pożarnych w Lublinie płk poż. inż. Tadeusz Strzelecki przyznał 27 etatów osobowych, w tym 18 etatów dla Zawodowej Straży Pożarnej, a 9 dla Komendy. Komendant Główny Straży Pożarnych (wówczas Z. Jarosz) zaliczył Zawodową Straż Pożarną w Biłgoraju do IV kategorii.

W 1972 r. dobudowano budynek magazynowy o powierzchni 467 m2 usytuowany na placu Komendy przy „targowicy” prostopadle do ul. Dąbrowskiego.

Wykaz członków Korpusu Technicznego Pożarnictwa zatrudnionych w Powiatowej Komendzie Straży Pożarnych i Zawodowej Straży Pożarnej w Biłgoraju wg. stanu na dzień 19.09.1973 r. przedstawiał się następująco:

LpStopieńNazwisko i imięStanowisko
1.por. poż.Kanty MieczysławKomendant Powiatowy
2.kpt.Kniaziowski Henrykoficer ds. zapobiegania pożarom
3.mł. chor.Zań Romanoficer ds. operacyjnych
4.ogn.Komanowski Anatoliuszpodoficer ds. szkolenia
5.mł. ogn.Paluch Antonipodoficer ds. zapobiegania pożarom
6.sekc.Lewczyk Jadwigapodoficer ds. organizacyjnych
7.st. str.Szkołut Mieczysławpodoficer ds. kwatermistrzowskich
8.str.Sprysak Henrykpomocnik dowódcy roty, magazynier
9.kand. str.Badnarz Janpodoficer ds. inwestycji
10.sekc.Kniaziowski Stanisławdowódca roty
11.str.Okoń Ryszarddowódca roty
12.str.Gałka Zdzisławdowódca roty
13.str.Badnarz Czesławdowódca roty
14.str.Farion Kazuimierzdowódca roty
15.mł. ogn.Paluch Henrykpomocnik dowódcy roty
16.str.Buczek Zenonpomocnik dowódcy roty
17.str.Bednarz Henrykpomocnik dowódcy roty
18.str.Rykowski Henrykpomocnik dowódcy roty
19.mł.ogn.Ferens Stanisławkierowca mechanik
20.mł. ogn.Sarzyński Bolesławkierowca
21.str.Kowalczyk Józefkierowca
22.kand. str.Skiba Mieczysławkierowca
23.str.Pułapa Jankierowca
24.str.Niemiec Tadeuszkierowca
25.str.Bryła Stanisławkierowca
26.str.Paluch Jankierowca
27.ogn.Blacha Jankierowca
28.ogn.Oszajca Stanisławkierowca

 

Od 1.06.1975 r.  w związku ze zmianami w podziale administracyjnym kraju, utworzeniem 49 województw i likwidacją powiatów nastąpiły zmiany w strukturze organizacyjnej ochrony przeciwpożarowej. W ustawie o ochronie przeciwpożarowej z czerwca 1975 r. ustanowiono w miejsce likwidowanych powiatów komendy rejonowe, a także przewidziano, ze w miastach, w których miała siedzibę komenda rejonowa, powinna być powołana zawodowa straż pożarna. Zmiany podziału administracyjnego spowodowały, ze z jednego województwa lubelskiego powstały cztery nowe województwa. Biłgoraj znalazł się w województwie zamojski, a Komenda Rejonowa Straży Pożarnych w Biłgoraju znalazła się pod nadzorem Komendy Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Zamościu.

W 1984 r. powiększono strażnicę poprzez dobudowanie dwupoziomowego budynku m.in. z 4 boksami garażowymi, pomieszczeniami biurowymi, świetlicą o powierzchni łącznej 843 m2. W 1985 r. wybudowano również budynek tzw. magazyn paliwowy w centralnej części placu Komendy o pow. 72 m2 (w 2004 r. budynek ten został przekazany w użytkowanie reaktywowanej w 1999 r. OSP RWiE w Biłgoraju).

Przybywało sprzętu, pojazdów gaśniczych, a także strażaków.

Pojazdy eksploatowane w straży pożarnej w Biłgoraju w latach 1972 – 1991

 

LpRodzaj / nazwa pojazduData nabycia / okres eksploatacjiUwagi
1.samochód bojowy STAR 26 (GBM)1972 r.
2.samochód bojowy STAR 25 (GBAM)1973 r.
3.motocykl WSK 1751974 r.
4.motocykl WSK 175 (5 szt.)1975 r.
5.Jelcz 315/004 GCBA 6/321977 – 1992przekazano do OSP Tarnogród
6.Magirus (r. prod. 1961) SD-301983 – 1995przekazano do OSP Jarosławiec pow. Zamość
7.Żuk z autopompą1984 – 1994
8.FSO 15001985 – 1998przekazano do OSP Księżpol
9.Star GBA 2,5/161986 – 1997przekazano do KW PSP Zamość
10.Żuk A 15071989 – 2001przekazano do OSP Rogale
11.Polonez 15001988 –1993
12.Polonez 1,51993 – 2002przekazano OSP Biłgoraj
13.Jelcz 315/004 GCBA 6/321983 – 1990przekazano do OSP Wysokie

 

Ściśle współpracowano z jednostkami Ochotniczych Straży Pożarnych rejonu biłgorajskiego bez których niejednokrotnie akcje gaśnicze były by nieskuteczne. W okresie od 1.01.1977 do 31.12.1990 kierowcy z jednostek OSP byli na etatach Komendy. Prowadzone działania prewencyjne ograniczały powstanie pożarów.

Działalność Zawodowej Straży Pożarnej w Biłgoraju od 1972 r. do lat dziewięćdziesiątych charakteryzuje się ponad pięciokrotnym wzrostem ilości interwencji, udziałem strażaków w ponad dwóch tysiącach akcji w tym m.in.: gaszenie pożaru Fabryki Mebli w Biłgoraju, Zakładów Tłuszczowych w Bodaczowie, biłgorajskiej sali kinowej i zakładów dziewiarskich MEWA, a także 15 ha lasu w Nadleśnictwie Józefów, kościoła w Giełczwi, 15 budynków gospodarczych w Andrzejówce.

 

Statystyka interwencji Zawodowej Straży Pożarnej w Biłgoraju:

ROKIlość pożarówIlość innych zdarzeń, w tym miejscowe zagrożeniaRAZEMROKIlość pożarówIlość innych zdarzeń, w tym miejscowe zagrożeniaRAZEM
197223023198263063
197313013 (od 27.10.1973 )198367067
197429029 (do 28.06.1974)198488290
197525025198580181
19761501519861121113
197718018198771071
197813013 (do 15.09.1978)198871273
197938038 (od 1.06.1979)19899365158
19803303319901543157
198161061199114012152

 

 

 

Państwowa Straż Pożarna w Biłgoraju (od 1992)

Dynamiczne zmiany zachodzące w pożarnictwie i ochronie przeciwpożarowej w latach 70 i 80 XX wieku dotyczące w szczególności nauki, postępu technicznego, budowy strażnic, wyposażenia technicznego, wiedzy strażaków powodowały konieczność reorganizacji służby i dostosowania jej do aktualnych warunków i potrzeb. „W obliczu transformacji społeczeństwa i gospodarki państwa, wobec oczekiwań społecznych zachodziła potrzeba rozszerzenia zadań ratowniczych dla naszej służby, stworzenia profesjonalnej dobrze wyposażonej, zorganizowanej i godziwie wynagradzanej formacji pożarniczej” – słowa  gen. bryg. Feliksa Deli.

Ustawą z dnia 24 sierpnia 1991 r. (j.t. Dz. U. z 2020 r. Nr 1123) została powołana Państwowa Straż Pożarna, jako zawodowa, umundurowana i wyposażona w specjalistyczny sprzęt formacja przeznaczona do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.

Statystyka interwencji Komendy Rejonowej Państwowej Straży Pożarnej w Biłgoraju:

ROKIlość pożarówIlość miejscowych zagrożeńRAZEM
199219827225
1993199
199422551276
199517451225
1996256119373
1997184150334
1998157198355

 

Statystyka interwencji Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Biłgoraju:

ROKIlość pożarówIlość miejscowych zagrożeńIlość alarmów fałszywychRAZEM
19992472410488
20002051881394
20012261442372
20022572064467
20034233037737
20042392473489
20052722514527
20063453074656
20072833492634
20082184477672
20092814129702
20102324439684
20112523807639
201236335012725
201322329816537
201423628815539
201537929622697
201623933445618
201729638630712
201827342740740
201934842742817
202025662549930
20212181112541384

 

 

Komendanci straży pożarnej (zawodowej) w Biłgoraju:

Lpstop. Nazwisko i ImięOd datyUwagi
1.druh Łazorko Antoni1.03.1945 r.
2.por. Kmieć Antoni1.06.1950 r.od 1.02.1951 r. – Z-ca K-ta Woj. Straży Pożarnych w Lublinie
3.kpt. poż. Bardyga Mikołaj1.02.1951 r.
4.kpt. poż. Alinowski Bolesław15.08.1960 r.do 31.08.1961
5.kpt. poż. Znój Tadeusz1.10.1962 r.
6.mł. kpt. poż. Kniaziowski Henryk1.04.1967 r.
7.ppor. poż. Mieczysław Kanty1.04.1973 r.pełnił obowiązki
8.kpt. poż. Bartnik Feliks1.11.1973 r.do 30.06.1982 r.
9.mjr. poż. Mieczysław Kanty1.09.1982 r.do 31.08.1998 r.
10.st. bryg. inż. Mieczysław Skura1.11.1998 r.do 9.10.2006 r.
11.mł. bryg. mgr inż. Krzysztof Michoński7.12.2006 r.(10.10.-6.12.2006 p.o.) do 26.08.2016 r.
12.mł. bryg. mgr inż. Wiesław Krent27.08.2016 r.do 29.05.2020 r.
13.st. bryg. mgr inż. Mirosław Bury3.08.2020 r.(30.05-29.07.2020 p.o.)

 

 

Skip to content